OA2SE, een stevig fundament voor thematisch onderwijs
OA²SE is een onderwijsconcept waarmee thematisch wordt gewerkt aan onder andere 21e eeuwse vaardigheden, digitale geletterdheid, nieuwsgierigheid en creativiteit. Uniek is de eigen invulling die een leerkracht geeft aan ieder thema: geen kant-en-klare uitwerkingen, maar een sterk fundament waaruit de leerkracht zelf thema’s opbouwt en gestimuleerd wordt aan te sluiten bij de belevingswereld en interesses van leerlingen.
OA²SE bestaat uit twee lijnen. Eén voor de onderbouw: ‘Mooi, weer spelen!‘, waarbij de nadruk ligt op spelen in rijke en uitdagende hoeken. Daarnaast een lijn voor de bovenbouw: ‘Alle hens ontdek’, waarin het onderzoekend/ontdekkend leren centraal staat.
Belangrijk is de samenhang tussen de verschillende vakgebieden, het ontwikkelen van 21e eeuwse vaardigheden en de brede ontwikkeling van kinderen. Scholen kunnen er zelf voor kiezen om te werken met één onderdeel, of met beide.
Figuur 1: Uitleg OA2SE
Beredeneerd aanbod
OA²SE brengt wereldoriëntatie, taal, rekenen, onderzoekend & ontdekkend leren en spel bij elkaar. “Door de manier van werken ben je als leerkracht bewust bezig met het aanbieden van betekenisvolle en samenhangende activiteiten op basis van vooraf vastgestelde leerdoelen”, vertelt Sylvia Venema, onderwijsadviseur bij Cedin. “Er wordt een rijke leeromgeving gecreëerd. In de klas en door de hele school wordt het thema steeds meer zichtbaar. Daarnaast wordt de omgeving bewust betrokken, denk aan de bakker om de hoek of een opa die vertelt over vroeger. Dit ‘Vette, Veelzijdige Leerveld’ is een bron van informatie en maakt nieuwsgierig. Het levert veel nieuwe spelimpulsen op in de onderbouw en interessante vragen om mee aan de slag te gaan in de bovenbouw, waar wordt gewerkt volgens de fases van de onderzoekscyclus.”
Foto 1 en 2: In de onderbouw maken en verzamelen de kinderen zelf spullen om mee te spelen in de hoeken. Bij het thema ‘Ziekenhuis’ zijn wenskaarten gemaakt voor de winkel.
Kennis van leerdoelen
Voor een goede uitvoering is kennis nodig van leerlijnen en leerdoelen. “Leerkrachten kunnen hiervoor putten uit het overzicht met leerdoelen dat is opgenomen in OA²SE”, vervolgt Sylvia. “Deze doelen zijn uitgewerkt door Cedin en gebaseerd op het model voor 21e eeuwse vaardigheden en de leerlijn Digitale Geletterdheid van SLO en het voorstel voor de kerndoelen en eindtermen van Curriculum.nu. Alle leerdoelen zijn geformuleerd vanuit de positie van de leerlingen, oftewel in de vorm van ik-doelen. Hiermee wordt focus aangebracht bij de leerlingen, doordat zij concreet weten wát ze gaan leren.”
Hoe het werkt
OA²SE bestaat uit een begeleidingstraject, inclusief een uitgebreide map met materialen. “Een begeleidingstraject is altijd op maat. Afhankelijk van de startpositie van het team gaan we aan de slag. We doorlopen samen een volledig thema en indien nodig besteden we extra aandacht aan bijvoorbeeld het inzetten van visuele denkschema’s, peerfeedback, digitale vaardigheden of coöperatieve werkvormen. Een thema loopt altijd van vakantie tot vakantie. Een natuurlijke periode van zo’n 8 weken, waarbij alle tijd is om de diepte in te gaan.”
Aan de slag!
“Elk thema start met zogenaamde ‘Kom aan boord activiteiten’. Door het betrekken van de omgeving en het geven van interessante en doelgerichte input, worden kinderen enthousiast en nieuwsgierig (gemaakt) voor het thema.
Dit geeft aanleiding om in de onderbouw samen met de kinderen de hoeken, oftewel de ‘Concrete Corners’, in te richten, terwijl het in de bovenbouw onderzoeksvragen van de kinderen oplevert.”
Digitale geletterdheid
“Digitale Geletterdheid kent talloze verbindingen met andere leergebieden. OA²SE biedt veel ruimte voor een integrale aanpak. Binnen OA²SE zijn de domeinen voor Digitale Geletterdheid, zoals die zijn opgesteld door SLO en Kennisnet, opgenomen. Het gaat hierbij om de domeinen ICT-basisvaardigheden, Informatievaardigheden, Mediawijsheid en Computational thinking. Deze domeinen zijn binnen OA²SE uitgewerkt in leerdoelen Digitale Geletterdheid. De zogenaamde ‘Toolskaarten’ laten zien welke digitale tools je kunt inzetten binnen de domeinen.
Figuur 2: Model Digitale Geletterdheid binnen OA²SE
OA²SE is een onderwijsconcept van Cedin.
Kijk voor meer informatie op https://www.cedinonderwijs.nl/themas/oa2se/ of neem contact met ons op via info@cedin.nl of 088 0200 300.
Sylvia Venema is onderwijsadviseur bij Cedin. Vanuit de wens om beter aan te sluiten bij haar leerlingen heeft zij in haar tijd als leerkracht OA²SE bedacht.