Brede aanpak techniekonderwijs bij Arcade door inzet techniekcoördinator

Christa Benjamins is bovenschools techniekcoördinator bij Arcade. Op drie scholen van de onderwijsstichting is ze de aanjager voor wetenschap- en techniekonderwijs en het aanspreekpunt voor collega’s. Haar enthousiasme en nieuwsgierigheid werken aanstekelijk. ‘Wetenschap en techniek is heel breed’, zegt Christa. ‘Bij ieder vak is er wel een aanknopingspunt te vinden. Er zijn zo veel leuke activiteiten te bedenken. En het allermooiste is dat de kinderen er zo blij van worden!’

3D printer als start

‘Eigenlijk zijn we nog maar heel kort bezig met wetenschap- en techniekonderwijs, want er was niemand die er affiniteit mee had’, vertelt Christa. ‘Pas drie jaar geleden kwam het op gang. Ik werkte als onderwijsassistent op OBS De Wilhelminaschool en wist dat er een 3D-printer in onderdelen in de kast lag. Nog in de verpakking, spiksplinternieuw! Mijn handen jeukten. Het leek me zo leuk om dat apparaat in elkaar te zetten. Niet alleen natuurlijk, maar samen met de leerlingen. Mijn collega’s vonden het een leuk idee en zodoende startte mijn eerste W&T-project. Ik heb alle bouwfasen opgedeeld en verdeeld over meerdere groepjes leerlingen van de verschillende scholen. Zo hebben we met z’n allen de 3D-printer in elkaar gezet. Ieder groepje een stukje. Iedereen was supertrots toen we de stekker in het stopcontact deden en er lampjes gingen knipperen. Dat hadden we toch maar mooi voor elkaar gekregen!

Vervolgens kwam de fase van het programmeren. Dat hadden we nog nooit gedaan. Maar met voldoende nieuwsgierigheid en doorzettingsvermogen lukt ons dat ook. Toen gingen we bedenken wat we zouden kunnen printen. We bedachten een project over ruimtevaart. waarbij we de 3D-printer zouden kunnen gebruiken om de hemellichamen te printen die de leerlingen hadden ontworpen.‘

Samenwerking met De Nieuwe Veste

‘Ik vroeg me af waarom er op onze scholen weinig aan wetenschap en techniek werd gedaan’, vertelt Christa. ‘Daarvoor ben ik gaan praten met collega’s. Zij gaven aan dat er geen geschikte ruimtes waren in de scholen voor wetenschap- en techniekles, dat de benodigde gereedschappen en machines er niet waren en dat de kennis ontbrak om een goede W&T-les te geven. Toevallig kwam ik in contact met een docent van De Nieuwe Veste, een school voor voortgezet onderwijs bij ons in Coevorden. Zij beschikten wel over alle faciliteiten en kennis en ze wilden wel samenwerken. Met een financiële bijdrage van de gemeente Coevorden konden we een pilot opzetten voor negen basisscholen. De kinderen van groep 8 uit het basisonderwijs krijgen nu techniekles op De Nieuwe Veste.’

Lesgeven en voorbeeldfunctie

‘Toen ik gevraagd werd om bovenschools techniekcoördinator te worden zei ik natuurlijk meteen ja’, lacht Christa. ‘Ik organiseer veel activiteiten voor leerlingen, en ik heb een voorbeeldfunctie voor collega’s. Daarmee bedoel ik niet dat ik ze vertel wat ze moeten doen hoor! Of dat ze het precies zo moeten doen als ik. Het is meer dat ik collega’s laat zien welke mogelijkheden er zijn en hoe je wetenschap- en techniekles kunt combineren met het lesprogramma. Ik kom in alle klassen om les te geven. Vooraf heb ik overleg met de leerkracht zodat ik een les kan bedenken die aansluit bij het thema waar de leerlingen aan werken. De les geef ik samen met de leerkracht van de klas. Het is een soort teaching-on-the-job aanpak. De bedoeling is dat de leerkrachten zich meer vertrouwd gaan voelen met het geven van W&T-lessen.

Daarnaast organiseer ik W&T-activiteiten voor alle groepen. We hebben bijvoorbeeld de Technobiel op school gehad, we zijn op bezoek geweest bij het waterbedrijf en daarna hebben we in de klas zelf water gezuiverd. Ook ben ik met de kinderen naar het InnoFuture festival geweest om ze een beeld te geven van wat er allemaal kan met techniek en technologie. Verder zijn we bezig met de inrichting van een extern FabLab en een technieklokaal en we hebben het afgelopen jaar met drie teams meegedaan aan de First LEGO League. Dat was wel intensief, ja, maar de kinderen waren zo trots op hun prestatie. Daar werd ik helemaal gelukkig van.’

Pioniersfase

‘De afgelopen drie jaar hebben we heel veel verschillende activiteiten gedaan waarbij de drie scholen waar ik werk elk hun eigen pad volgden. Het was een periode van verkennen. Als leidraad hadden we de kerndoelen. Nu we beter weten wat wetenschap- en techniekles inhoudt, is het tijd om focus aan te brengen in ons aanbod, bijvoorbeeld door het ontwikkelen van een visie en het opzetten van leerlijnen. Er is een werkgroep opgezet binnen onderwijsstichting Arcade die zich daar in de komende maanden over gaat buigen.’

Advies voor scholen die gaan beginnen met W&T

‘Een kant en klaar recept is er niet, want iedere school is anders’, zegt Christa. ‘Maar misschien kunnen mensen hier iets mee:

• Probeer zoveel mogelijk aan te sluiten bij de mogelijkheden van de leerlingen én je collega’s. Wat er kan verschilt per school en per collega. Kijk wat iemand kan of zelf wil en sluit daarbij aan. Ga niet over grenzen.
• Ga vooruit met kleine stapjes. Iemand dwingen om W&T-les te geven of om het op jouw manier te doen, gaat niet werken. Probeer je collega’s te laten denken vanuit het belang van de leerlingen.
• Laat de gedachte dat je zelf vaardig moet zijn in W&T los. Ik wist niets van 3D-printers, toch is het gelukt om samen met de kinderen het apparaat aan de praat te krijgen. Dat lukte alleen maar door gewoon te beginnen en te kijken waar we zouden uitkomen… ‘